"Glueck ist eine Frage der inneren Haltung" - Der Dalai Lama im Gespräch.Fuer Tibet und die Welt.
Nur eine von zahlreichen schulen des buddhismus verehrt ihn als ihren spirituellen Fuehrer. Und doch ist Tenzing gyatso, der 14. Dalai Lama, in der vergangen Jahrzehnten zur weltweit bedeutendsten buddhistischen Persönlichkeit aufgestiegen. Durch seinen friedlichen Einsatz fuer die tibetische Kultur, durch sein charismatisches Auftreten und die kraft seines Beispiels gilt er vielen Menschen als ethisches und politisches Vorbild. Ein Gespräch mit dem " Ozean der Weisheit" ueber seinem Alltag und die Essenz der Lehre Buddhas.
Der 71-jährige Dalai Lama wird geachtet als buddhistischer Lehrer - und Repräsentant einer universellen Ethik.
Interview: Andreas Hilmer
Es ist kalt in Dharamsala, jenem indischen Bergort in 1800 Meter Hohe, in dem der " lebende Buddha" wohnt. regen und Hagel. Nebelschwaden branden an die Felsen. In einem Flachbau tagt die tibetische Exil-Volks-Vertretung mit 46 gewählten Abgeordneten, welche die verschiedenen Regionen und buddhistischen Schulen tibets repräsentieren laut.
Nur wenige Strasen sind asphaltiert - das Fluchtlingsort ist seit fast 50 Jahren ein Provisorium. Kleine Marktstande mit Flaggen, religiösen Objekten und Fotos, die das geistliche und weltliche Oberhaupt der Tibeter zeigen. " Kundun" nennen sie ihn hier, den Gegenwärtigen.
Hinter einer hohen Mauer dann mehrere flache Pavillons; hier lebt und arbeitet der Dalai Lama.
Die Sonne bricht durch. Im inneren der resident ein paar alte Mönche, einige Beamte und Koche, die Pause machen. In der Empfangshalle Buddha-Statuen, religiöse Rollbilder, ein traditioneller Altar. Ein paar Mönche warten.
Und dann ein glucksendes lachen, eine herzliche Begruessung. Der"Ozean der Weisheit" wird von einem Dolmetcher, einem Medienassistenten und zwei privatsekretaren begleitet. Er tragt wie immer das traditionelle dunkelrote Moenchstuch, wirkt entspannt und zugleich hoch konzentriert. Es ist mittags, Viertel nach zwölf.
W tym miejscu zaczyna się wywiad. Jestem bardzo ciekawa pytań i odpowiedzi Dalai Lamy. Niestety naukę języka niemieckiego zakończyłam na etapie szkoły średniej. Dekadę temu. Co z tej nauki pozostało? Niewiele. Wszystkie czynności, których nie powtarzamy zanikają. Nieutrwalona wiedza zanika także. jakie to smutne. Tyle lat kucia i nic nie zostało w głowie. Wyparowały sobie wiadomości z biologii, fizyki i chemii. To samo z matmą, historią, przysposobieniem obronnym, religią. Języki obce także wyparowały. Albo poszły w las. nauka poszła w las. Jaki jest ten las wiedzy zapomnianej? Gęsty i ciemny? Świerkowy? Iglasty? czy mieszany? Czy w tym lesie żyją zwierzęta, trójkąty i drobnoustroje? Czy pierwiastki chemiczne, zbiory i wielomiany przyjaźnią sie ze sobą? A co z ułamkami? Czy ułamki grają w kosza? Albo biegają na 100 m? Co z prawami fizyki? Czy wszystkie obowiązują na raz w tym lesie czy pojedynczo? W końcu czy w lesie tym żyją także ludzie - homo sapiens - Ci, których spotkaliśmy i którzy przeminęli? czy jest w nim Pan Bóg i Duch Święty? Anioły, diabły, poeci? Słowa, zdania, gramatyka i słowotwórstwo? Liczebniki, deklinacja i lektury szkolne? Co z tego w głowie naszej zostaje? Muzyka, w-f, polski, angielski, plastyka, technika, godzina wychowawcza? Pani dyrektor, apel, matura, studniówka, dzień niepodległości? pani wychowawczyni i pan wychowawca - czy maja świadomość, że poszli do lasu? Czy w lesie poczęli rozumieć czym byli lub czym mogliby być dla nas - swoich wychowanków? Czy pamiętają nasze imiona, numer w dzienniku, worek na buty na zmianę? nasze troski, problemy, zawirowania? Nasze pasje, hobby, myśli, sposób wyrażania? Czy widzieli nas tymi, którymi jesteśmy dziś? Kim my dla nich? Oni dla nas? W tej chwili? Ważne, istotne . Nieważne, nieistotne. Coś, ktoś, komuś, czegoś, kiedyś zabronił. Ktoś, coś, komuś, z czegoś postawił pałę? Im dalej w las, tym więcej drzew. Pamięć. Sprawa dla każdego z nas kluczowa. Czemu więc tak ją zaniedbujemy? Dlaczego zamiast włosów prostowałam swoje zwoje mózgowe? Okradłam samą siebie z pamięci. Zepchnęłam wszystko co niemiłe do kosza z brudną bielizną. Nieświadomy kosz wypełniony po brzegi począł wyrzucać śmierdzącą odzież, majtki, staniki, skarpety na zewnątrz. Byś poczuł smród, którym się raczysz. Czujesz jak śmierdzi? To Ty tak śmierdzisz. Mówisz, że się myłeś? Ja mówię Ci, że tego smrodu ani kąpiel pachnąca, ani nawet perfuma nie zmniejszy. Tylko ty sam możesz wziąć te rzeczy w swoje ręce, wrzucić je do pralki, nastawić program na pranie uniwersalne ale nie na program wyższy bo jeszcze rzeczy się zmniejszą, skurczą, stracą swoją formę. Po praniu powinny zachować swoje naturalne kształty. To ważne by wyprać swoje brudy. Przyjrzeć się im z bliska, powąchać, zapamiętać, wrzucić do bębna - przebaczyć. To jest prawdziwa nauka. Z resztą nie wiem.
"Das nirvana ist fast so etwas wie der christliche Himmel"
"Seinen feinden zu schaden heist auch immer: sich selbst zu schaden"
"Sterbe ich auserhalb Tibets, wird man den nachsten Dalai lama auserhalb Tibets finden"
Mój osobisty komputer odmówił współpracy. Nie zezwolił na używanie liter niemieckich. Tekst zatem jest ich pozbawiony - co nie będzie jak sądzę problem ani dla tych, co znają niemiecki, ani dla tych, co go nie znają. Problemu więc nie ma. Jest za to metoda. Metoda 1000 słów. Ale o tym następnym razem.
Kąpiel gotowa. Zaciągam się dymem. Pan z laską spaceruje o tej samej porze, tą samą ścieżką. Pan Kant. Spoglądam na zegarek. Już późno. Nie zdążę do fryzjera. Za chwilę jedziemy do Sopotu. Jutro Hel. Dotarło do mnie, w tej chwili właśnie, że umieram. Powoli. Systematycznie. Umieram. Ubywa mnie po kawałeczku. Doszłam do punktu, po przekroczeniu, którego już nie ma powrotu. Osiągnęłam, ten właśnie punkt. Wyjścia są dwa. Albo umrę albo się odrodzę. Drzewo bez gałęzi. Róża bez kolców. Słońce bez promieni. Księżyc bez Pana Twardowskiego. Mucha bez nóg. Powoli wszystko mi się wyjaśnia.
